Radioterapia jest jedną z metod stosowanych w leczeniu nowotworów złośliwych. Pomimo wielkiego postępu techniki w sposobie dostarczania dawki do obszarów tarczowych, a także ochronie narządów krytycznych, w obszarze napromienianym zawsze znajduje się skóra. Dlatego promieniowanie jonizujące powoduje często jej popromienne zapalenie.
Jest to problem istotny klinicznie w leczeniu Pacjentów, szczególnie, gdy miejscem napromienianym jest obszar, w którym:
– stykają się dwie powierzchnie skóry (krocze, pierś)
– naskórek jest cienki (twarz, krocze, pacha).
Do czynników ryzyka związanych z Pacjentem należy zaliczyć:
– indywidualną promieniowrażliwość skóry
– choroby współistniejące takie jak cukrzyca czy niewydolność nerek
– spożywanie alkoholu i palenie papierosów
– niedostateczny stopień odżywienia
– starszy wiek.
Popromienne zapalenia skóry, w zależności od stopnia zaawansowania, powoduje:
– zaczerwienienia, podrażnienie, wysuszenie, pieczenie, świąd
– pozbawienie owłosienia
– złuszczanie naskórka suche lub z surowiczym wysiękiem
– obrzęki i owrzodzenia
– ból.
Zmiany w wyglądzie skóry w odsłoniętych częściach ciała, takich jak głowa i szyja, mogą powodować zaburzenia w wypełnianiu ról społecznych czy zawodowych, co w połączeniu z dolegliwościami somatycznymi w istotny sposób pogarsza jakość życia. Jednak bardziej zaawansowane mogą być powodem przerwania leczenia, przechodzić w nowotwory złośliwe lub nawet powodować zgon.
Pielęgnacja skóry podczas i po radioterapii.
Osoby, które poddawane są radioterapii powinny:
1. Chronić napromienianą skórę przed urazami i nasłonecznieniem. Jeśli nie unikniemy ekspozycji słonecznych, należy stosować kremy i maści, które zawierają filtry przeciwsłoneczne.
2. Nosić możliwie najlżejsze i przewiewne ubrania z materiałów naturalnych (bawełna, jedwab), aby skóra mogła „oddychać” i uniknąć odparzeń w fałdach skóry.
3. Utrzymywać higienę skóry naświetlanej. Wykazano, że delikatne przemywanie i osuszanie skóry w obszarze napromienianym, zmniejsza częstość występowania ostrych reakcji skórnych związanych z radioterapią.
4. Sugeruje się także używanie golarek elektrycznych.